WILLY VAN HEUMENFONDS

Stichting ‘Stimuleringsfonds Alternatieven voor Proefdieren’

Op deze website kunt U alle informatie vinden over de stichting en over de door haar uit te reiken Willy van Heumenprijs.

Dierproeven en proefdieren

Van oudsher worden experimenten op dieren gedaan voor wetenschappelijk onderzoek, de ontwikkeling van geneesmiddelen, het onderzoek naar de schadelijkheid van stoffen, het onderwijs en de training van artsen en het stellen van medische diagnoses. Dat dit voor de betrokken proefdieren in veel gevallen allesbehalve prettig is, behoeft geen betoog. Dit stelt ons voor een ethisch dilemma. Aan de ene kant willen we graag dat de medische wetenschap vooruitgang boekt en dat er tegen allerlei nu nog niet of moeilijk te bestrijden ziekten nieuwe of betere behandelmethodes worden gevonden. Aan de andere kant verdienen de dieren met wie we het leven op aarde delen, ons respect en kunnen we ze niet klakkeloos pijn, lijden, ongemak of blijvend letsel toebrengen.

Zolang dierproeven onvermijdelijk zijn, zullen we ze slechts met de grootst mogelijke terughoudendheid toe dienen te passen. Daarom is het belangrijk dat er gezocht wordt naar andere manieren van onderzoek waarmee hetzelfde resultaat kan worden bereikt, naar alternatieven voor dierproeven, of liever gezegd: naar alternatieven voor proefdieren. Het welzijn van de proefdieren behoort bij het zoeken de norm te zijn.

Alternatieven: de 3 V’s, Vervanging, Vermindering en Verfijning
Deze werden voor het eerst al in 1959 door W.M.S. Russell en R.L. Burch beschreven als 3 R’s (Engels: Replacement, Reduction, Refinement).

• Vervanging
  Vervangen van dierproeven door andere methoden (b.v. computer, reageerbuis, namaakdieren)
• Vermindering
  Verminderen van het aantal proefdieren
• Verfijning
  Zorgen dat de proefdieren het zo goed mogelijk hebben en zo min mogelijk lijden

Transitie Proefdiervrije Innovatie (TPI)
Hoewel in de loop der jaren de 3 V’s steeds meer aandacht kregen, is het een breed gedragen gevoel dat de vorderingen bij het terugdringen van dierproeven te traag verlopen.
Daarom schreef de Minister van Landbouw, Visserij en Voedselkwaliteit op 1 juni 2018 aan de Tweede Kamer over TPI.
Dit was de aanzet om onder regie van het Ministerie van LNV met een aantal instellingen uit overheid, maatschappij, bedrijfsleven en wetenschap in te zetten op mogelijkheden voor onderzoek en testen zonder dieren. Nieuwe geneesmiddelen en chemische stoffen kunnen steeds meer op proefdiervrije manieren worden onderzocht op veiligheid en werkzaamheid.
Deze transitie naar proefdiervrije methoden en technieken is gaande..

ZonMw programma Meer kennis met Minder Dieren (MKMD)
Het programma Meer Kennis met Minder Dieren heeft tot doel de ontwikkeling van nieuwe proefdiervrije innovaties en de toepassing van bestaande proefdiervrije innovaties te stimuleren. Het MKMD programma ondersteunt daarmee de ambitie van TPI “In transitie! Nederland toonaangevend in proefdiervrije innovaties’.

Willy van Heumenprijs

Er is op het gebied van de 3 V’s nog veel onderzoek nodig. Om dat onderzoek te bevorderen en aan te wakkeren reikt het Willy van Heumenfonds om de twee jaar de ‘Willy van Heumenprijs’ uit aan een persoon of organisatie die zich in Nederland op dit terrein bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt.
Aan de prijs is een bedrag van ten minste 15.000 Euro verbonden, door de prijswinnaar naar eigen inzicht te besteden aan het welzijn van dieren.
De oprichtster en het bestuur van het fonds willen met de uitgeloofde prijs het grote belang van gedegen onderzoek naar alternatieven onderstrepen, wetenschappers stimuleren tot het doen van meer en intensiever onderzoek, de overheid aansporen om daarvoor, meer nog dan voorheen, gelden ter beschikking te stellen.